🎯
ژینژیویتیس (التهاب لثه) معمولا در اثر ازدیاد تشکیل پلاک روی دندانها رخ می دهد و با مسواک زدن مرتب دندانها قابل پیشگیری است.
🔍
پس از مسواک زدن دندانها، به سرعت دندان با مخلوطی از بزاق و مایع لثه به نام Pelicle پوشیده می شود. باکتریهای دهانی و ذرات غذا به این پوشش می چسبند و شروع به تکثیر تشکیل پلاک می کنند، با مسواک زدن این پلاک تشکیل یافته پاك مي شود. اگر به پلاک اجازه داده شود که 3-4 روز رشد یابد، باکتری طي كلسيفيكاسيون تولید کلسیم فسفات می کند که به نام tartar یا calculus (جرم) شناخته می شود.
این ترکیب به سختی به سطح دندان می چسبد و باکتری را در محل حفظ می کند.
باکتری آنزیم ها و توکسین هایی آزاد می کند که موکوس لثه را مورد حمله قرار می دهد و موجب التهاب لثه می شود. اگر پلاک پاک نشود التهاب پایینتر رفته و لیگمان پریودونتال و ساختارهای وابسته به دندان را درگیر می کند. طی سالها ریشه دندان و استخوان تخریب و فرسوده می شود تا دندان از دست می رود.

❗️❗️❗️
ریسک فاکتورها: دیابت ملیتوس، مصرف سیگار، وضعیت تغذیه ای ضعیف و بهداشت دهانی ضعیف.

❓
سوالات اختصاصی به منظور کمک به تشخیص: تکنیک مسواک زدن: مسواک زدن بیش از حد منجر به خونریزی لثه و عقب نشینی لثه می شود. مسواک برقی برای کسانی که فشار زیادی هنگام مسواک زدن وارد می کنند مناسب است. خونریزی لثه: لثه هایی که بدون اینکه در معرض تروما باشند و بدون دلیل یا تحریک خونریزی دارند نیاز به ارجاع دارند.

📍
علائم: التهاب لثه با تورم و قرمزی لثه ها مشخص می شود که به راحتی در اثر ترومای کوچک دچار خونریزی می شوند (مثلا هنگام مسواک زدن).
پلاک می تواند قابل مشاهده باشد.
همچنین ممکن است بوی بد دهان (halitosis) وجود داشته باشد.

⭕️
پریودونتیتیس periodontitis:
اگر التهاب لثه بدون درمان رها شود بیماری پیشرفت می کند تا پریودونتیتیس رخ دهد. علائم بیماری مشابه gingivitis است ولی بیمار خونریزی ناگهانی، طعم آزار دهنده، بوی بد دهان و سختی هنگام خوردن را نیز تجربه می کند. پاکت های پریودونتال می توانند قابل مشاهده باشند و بیمار ممکن است از افتادن دندان (بدليل تحليل استخوان) شکایت کند. ارجاع به دندانپزشک ضروری است.
⭕️
خونریزی لثه ناشی از داروها:
داروهایی مانند وارفارین، هپارین، NSAIDs ممکن است موجب خونریزی لثه شوند. همچنین باید توجه کرد که برخی داروها موجب هایپرتروفی لثه می شوند: فنی توئین، سیکلوسپورین و نيفيديپين از داروهای قابل ذکرند.
⭕️
خونریزی ناگهانی:
شرایط متعددی باعث خونریزی ناگهانی لثه می شوند. بعنوان مثال آگرانولوسیتوز و لوکمیا. علائم دیگر نیز باید در بیمار وجود داشته باشد، مثلا خستگی مفرط پیشرونده، ضعف و علائم بیماری سیستمیک مانند تب. در این شرایط ارجاع فوری به پزشک نیاز است.

درمان: رعایت بهداشت دهان بهترين راه است. پیشگیری از تشکیل پلاک کلید داشتن لثه و دندانهای سالم است.
🔺دو بار مسواک زدن در روز با یک خمیردندان حاوی فلوراید پس از غذا خوردن و کشیدن نخ دندان 3 بار در هفته برای دسترسی به مناطقی که مسواک به آنها نمی رسد، توصیه می شود.
🔺دهانشویه کلرهگزیدین در غلظت های 0.1یا 0.2درصد بیشترین اثر آنتی باکتریال را در کاهش تشکیل پلاک و gingivitis دارد. دهانشویه ها حداقل عوارض جانبی را دارند و می توانند توسط همه گروه ها استفاده شوند. این مواد باید به مدت 30 ثانیه تا یک دقیقه در دهان چرخانده شوند و سپس به بیرون ریخته شوند.
دوز استاندارد برای بالغین و افراد بالای 12 سال 10 ml دو بار در روز است. اگرچه این ماده فاقد عوارض جانبی است، مصرف طولانی مدت ممکن است موجب قهوه ای رنگ شدن زبان و دندان ها شود. این عارضه را می توان با مسواک زدن قبل از استفاده از دهانشویه کمتر کرد یا از بین برد. چنانچه این روش موثر نباشد باقیمانده رنگ توسط دندانپزشک از بین می رود.
🔺استفاده از فلوراید: فلوراید پوسیدگی دندان را کاهش می دهد. اکثر بسته بندی های خمیردندان ذکر می کنند که چه مقدار فلوراید (در میلیون) در خمیردندان وجود دارد: 500 ppm سطح پایین و 1000-1500 ppm سطح بالای محتوی فلوراید است. باید یک خمیردندان با دوز پایین برای اطفال زیر 7 سال استفاده شود. هنگامی که مقدار فلوراید آب کمتر از 0/7 قسمت در میلیون باشد، می توان از مکمل های خوراکی فلوراید استفاده نمود.

منبع پیک دارویی نوین